Matene de la 18-a de majo,lernantoj, vestitaj per siaj etnaj vesta?oj, eniras en klas?ambron kaj ekpraktikis tradician tibetan kaligrafion en klas?ambro de la Dua Elementa Lernejo de la urbo Nyingchi en Xizang de ?inio. Krom kaligrafio,lernantoj en tiu lernejo anka? lernas la tibetan lingvon, dancojn kaj tradician muzikon de la regiono.

Instruisto instruas kaligrafion en Lasao. 

La progreso de infrastrukturo en Xizang dum la lastaj jardekoj estas okulfrapa, kaj per lagrandrapida trajno Fuxing eblas atingila urbonLasao post nur tri horoj kaj kvardek minutoj -- voja?o sufi?e rapida por ebligi viziton, en la sama tago, al la PekinaEksperimenta Mezlernejo, kiu ricevis registaran investon je 250 milionoj da juanoj. Helpe de la urbo Pekino -- kiu havas ri?ajn edukajn rimedojn -- la lernejo estigis Pekin-Xizang-anAltkvalitanPlatformonpri Longdistanca Edukado, per kiu amba? urboj inter?an?as per retaj kursoj, studentaj vizitoj, inter aliaj kunlaboroj. Anka? en tiu lernejo studentoj lernas kaligrafion, muzikon kaj aliajn kulturajn tradiciojn de Xizang.

Plejparto el tiuj studentoj sekvos karieron nerilatan al la tradiciaxizang-a kulturo, sed ili ?iuj, pro propra sperto en lernejo, certe aprezos ?in ?is la fino de siaj vivoj. Por tiuj, kiuj emas labori pri la tradicia kulturo, tamen, karieroportunoj abundas: unuflanke, la disvolvi?o de turismo en la regiono kreas postenojn por artistoj kaj kreskigas la vendojn de tradiciaj manarta?oj. Aliflanke, kreskas la nombro de homoj, kiuj profesie sin dedi?as al konservado kaj studado de kulturaj hereda?oj.

Antikvaj manuskriptoj konservataj en Xizang-a Universitato

Bona ekzemplo estas la biblioteko de Xizang-a Universitato, kie estas konservataj pli ol 800 mil libroj kaj altvaloraj kolektoj de raraj verkoj, interalie la manuskriptoj de Phuri, elfositaj en la vila?o Phuri en la urbo Shigatse. Alvenintaj en la universitato en malbona stato, ili nuntempe estas resta?rataj kaj anka? ciferecigitaj, por faciligi aliron al ili. Parto de la manuskriptoj anka? estis publikigitaj kiel libroj.

Multaj antikvaj manuskriptoj en Xizang estas trelonghistoriaj, verkitaj permane, kaj travivis jarcentojn en sufi?e bona stato sen ricevi la zorgojn, kiujn ili ricevas nuntempe. Unu kialo de tio estas la fakto, kexizang-a papero estas farita el loka planto nomitaStellera ?amaejasma, iomete toksa,kaj insektoj ne man?as ?in. La tuta procezo de farado de xizang-a papero estas protektata kiel nemateria hereda?o de Xizang, kaj el tiu papero oni faras plurajn tipajn manarta?ojn de la regiono, kiel ekzemple lanternoj kaj Thangka-oj.

Anka? farado de incenso spertas grandan progreson: farata el pli ol 30 specoj de medicinaj herboj el tibetaaltebena?o, la malsamspecaj incensoj estas uzataj ne nur en temploj, sed anka? por aliaj uzoj kiel ekzemple forpeli insektojn a? plibonigi la sonkvaliton.

Xizang-aj herboj estas anka? uzataj en la tradicia medicino, kiu havas unikajn trajtojn. En 2018, la Banmetodo de Xizang-a Tradicia Medicino estis enlistigita kiel nemateria hereda?o de UNESKO. La historio dexizang-a medicino montras, ke la?longe de historio okazis gravaj inter?an?oj kun kuracistoj el aliaj partoj de ?inio, kiuj kontribuis por la progreso de loka medicino. Xizang-a Hospitalo pri Xizang-a Medicino estas unuaklasa hospitalo, kie okazas ne nur kuracado de pacientoj, sed anka? esploroj, instruado, preventaj agadoj kaj produktado de kuraciloj.

Bankuvo por bano la? tradicia tibeta medicino

Sed medicino ne estas la nura punkto de historiaj inter?an?oj inter Xizang kaj aliaj partoj de ?inio: aparte fama en Xizang estas la rakonto pri la geedzi?o, meze de la sepa jarcento, inter la re?o Songtsen Gampo, la 33-a gvidanto de la regno, kaj la princino Wencheng de Tang-dinastio (618-907), kio fari?is opero prezentata en Lasao en sub?iela teatrejo. La spektaklo ne nur rakontas tiun faman epizodon de la historio de la regiono, sed anka? estas bona ekzemplo, kiel la tradicia kulturo povas esti ne nur heredata, sed anka? adapti?i al novaj teknikoj kaj postuloj de nuntempa publiko.

La voja?o de princino Wencheng el Chang'an (nuna Xi'an), ?efurbo de Tang-dinastio, ?is Lasao, da?ris preska? tri jarojn, kaj aliaj tri jaroj estis necesaj por la konstruado de la templo Jokhang, kie statuo de Budho transportita el Chang'an kune kun la princino trovi?as ?is nun. Budhanoj el pluraj lokoj pilgrimas al Lasao por viziti tiun templon, ekde la jaro 2000 enlistigita kiel monda kultura hereda?o de UNESKO.

Statuo de leono kaj detaloj de tegmento de la templo Jokhang

La? rakonto, princino Wencheng kunportis al Xizang novajn teknikojn pri medicino kaj agrikulturo, kaj ?ajne anka? influis arkitekturon kaj artojn en Xizang. Kulturaj inter?an?oj kun Tang-dinastio pliforti?is, alproksimi?ante la popolojn de la du flankoj. Kvankam tradicia arkitekturo de Xizang havas unikajn trajtojn kaj uzas lokajn materialojn, tamen en antikvaj palacoj kaj temploj de Xizang eblas facile konstati elementojn troveblajn en aliaj partoj de ?inio. ?u influo de princino Wencheng? Ne nurinter?an?oj kun aliaj partoj de ?inio komenci?is en ?ia epoko, sed da?ras ?is nun.

En parkoj kaj e? surstrate ordinaraj homoj amuzi?as per dancado de tradiciajtibetaj dancoj a? ludado de tradicia muziko de Xizang. Cetere multaj homoj en Xizang da?re uzas tradiciajn etnajn vesta?ojn en la ?iutaga vivo, ?ar ili estas tre konvenaj por la ?iutaga vivo en la unika klimato de la regiono,kajbone protektas homojn kaj kontra? la forta suno, kaj kontra? la malvarma vento.

En antikveco, servutuloj en Xizang devis obei siajn mastrojn kaj ne povis propravole sin dedi?i al kulturaj aktiva?oj. Post la paca liberigo de Xizang en 1951, servuta sistemo estis abolita, lernejoj estis konstruitaj por eduki homojn kaj kulturo fari?is alirebla al ?iuj. La rezulto nun estas okulfrapa:xizang-a kulturo estas pli vigla ol anta?e.

Verkis kaj fotis: Rafael Henrique Zerbetto

Facebook: ?ina Fokuso / China Focus - Esperanto

Twitter: El Popola Chinio

WeChat: Skani la du-dimensian kodon por legi EP? en WeChat